تاب‌آوری یا قابلیت ارتجاعی، توانایی یک سیستم اجتماعی یا اکولوژیک نسبت به جذب و مواجهه با بی‌نظمی یا اختلال است به طوری که بتواند ساختارها و عملکرد اساسی و ظرفیت سازگاری را در مقابل تغییرات و تنش‌ها حفظ کند.
سرمایه اجتماعی، شبکه‌ها، هنجارها و اعتمادی است که مشارکت‌کنندگان را قادر می‌سازد تا به طور موثرتری با یکدیگر و با همدیگر کنش داشته باشند و اهداف مشترک‌شان را پیگیری کنند. انسجام داخلی گروه، اعتماد متقابل در گروه، ارتباط موثر با گروه‌های دیگر، شعاع اعتماد از دیگر متغیرهای مهم سرمایه اجتماعی هستند.
مشارکت فرآیندی است که طی آن فردی از طریق احساس تعلق به گروه و شرکت فعالانه و داوطلبانه در آن به طور ارادی به فعالیت اجتماعی دست می یابد.
در مطالعه ای در سال ۱۳۹۴ با عنوان تحلیل و ارزیابی سرمایه اجتماعی در راستای تقویت تاب‌آوری جوامع محلی و مدیریت پایدار سرزمین انجام شد نشان داد که بالابودن سرمایه اجتماعی از طریق جلب اعتماد ذی‌نفعان و همکاری و مشارکت آنان در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های مربوطه در افزایش تاب‌آوری سیستم‌های اجتماعی در برابر تغییرات احتمالی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
در این تحقیق میزان سرمایه اجتماعی، که در نهایت به افزایش تاب‌آوری سیستم‌های اجتماعی در برابر بحران منجر می‌شود، قبل و بعد از اجرای پروژه RFLDL اندازه‌گیری شد. سرمایه اجتماعی به دلیل بهبود و تسهیل فعالیت‌های جمعی، قطعا، شرط لازم برای ایجاد انسجام اجتماعی در جامعه خواهد بود.
نگه داشتن اعتماد در بین جوامع محلی برای مدیریت پایدار سرزمین موجب تایید عمومی برنامه‌های مدیریتی و موجب کاهش مقاومت اجتماعات محلی در برابر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری می‌شود.
با توجه به نتایج این تحقیق، می‌توان گفت ایجاد پایداری در برابر بحران‌های محیط‌زیستی در جوامعی با سرمایه اجتماعی غنی به سهولت انجام می‌پذیرد. در این راستا، تقویت روابط بین بهره‌برداران و افزایش میزان اعتماد و مشارکت بین آنان برای افزایش سرعت گردش منابع و اطلاعات، هماهنگ ساختن افراد برای مواجهه با بحران‌ها در زمان کوتاه، رعایت هنجارها و عرف‌های محلی برای بهره‌بردارای از منابع و احساس مسئولیت ذی‌نفعان در برابر حفاظت از آن‌ها و جلوگیری از تخریب آن ضروری است.
برگرفته از مقاله:
https://www.sid.ir/paper/162395/fa