تسهیل کننده اهداف توسعه پایدار است. چرخ دنده ای بین محور دولت و مردم است و یا شاهد بهتر باشد واضح تر بگوییم همانند چسبی است که دولت ها را با مفهوم ملت ها متصل می کند و از این رو یکپارچگی و انسجام در سرزمینی را ممکن می کند و یا آن را تداوم می بخشد. مفهوم قابل تصوری از سرمایه ای که کالای تولیدی آن مشارکت است، نوع دوستی است، انسجام و تعاون و وحدت است، دگرپذیری است، همکاری است و تسهیل روابط درون سرزمینی که شگفت آور است که به سختی تولید می کند و هرآنچه می آفریند خود باعث رشد بیشترش می شود. رختی به نام سرمایه اجتماعی که با کلاف اعتماد بر تن جامعه ای بافته می شود.
سرمایه اجتماعی، شبکه ای انسانی است که در آن ارزش ها، هنجارها و توان مندی های اعضا بین آن رد و بدل می شود. شبکه ی انسانی که هدف مند است و اغلب سود و دستاوردی بزرگ تر از اهداف و آرمان های فرد فرد اعضا دارد و افق دیدش به سمت جامعه ی انسانی است. این شبکه انسانی پیوندهایی با اعضای جامعه مدنی باهم و اعضای جامعه با نهادهای مدنی و بالعکس و در آخر پیوندهایی رفت و برگشتی با دولت و حاکمیت یک سرزمین دارد. پیوندهایی که به سختی شکل می گیرند و با بی اعتمادی و تزویر و دروغ و عدم شفافیت و عدم پذیرش به راحتی گسسته می شوند. پیوندهایی که هرچه برای محکم تر شدنشان تلاش کنی فروپاشی اعضای این شبکه سخت و غیرممکن می شود.
نقطه مقابل اعتماد، دروغ و عدم شفافیت و صداقت می تواند به عاملی برای تخریب این بنای مولد و پویای تاریخی منجر شود. با سرعتی بسیار بالاتر از سرعت ساخت آن. درواقع سرمایه اجتماعی به سختی و ذره ذره ساخته می شود و تخریبش اما به سرعت است. دروغ چیزی جز سقوط، بی کفایتی و بی تدبیری نیست. بی اعتمادی عاملی دو طرفه در از بین بردن سرمایه اجتماعی محسوب میشه بی اعتمادی دولت به مردم و شهروندانش و بی اعتمادی شهروندان به دولت ها. هزینه این بی اعتمادی در درجه اول عدم اجرایی شدن قوانین حاکمیتی در دل اجتماع و بروز نافرمانی های مدنی است.
سوالی که در ذهن بالغ جامعه شکل می گیرد این است: چه چیزی سبب می شود دولتها به جای بهره مندی و استفاده از پتانسیل عظیم شبکه های هدفمند و مستقل اجتماعی به نفع توسعه کشور، دست به تخریب آن بزنند؟ آیا تبعات از بین رفتن نهادهای مدنی پویا که با خشت های اعتمادعمومی و حس نوع دوستی و همدلی جامعه شکل گرفتند و به بار نشستند برآورد می شود؟ و به واقع اثر مستقیم و اولیه این تخریب اعتماد عمومی نسبت به دولت، گریبان چه کسانی را خواهد گرفت؟